W okresie świąt trzeba liczyć się z liczniejszymi kontrolami na drodze. Do zatrzymania kierowców mają prawo nie tylko policjanci.
Czy policjant bez munduru może zatrzymać samochód i wylegitymować kierowcę? Jeżeli tak, jakie mam wtedy prawa - pyta pan Marian z Warszawy.
Nieumundurowany policjant może skontrolować kierowcę, ale tylko na obszarze zabudowanym, a sygnał do zatrzymania auta musi podać latarką lub tarczą.
Policjant umundurowany w warunkach dobrej widoczności sygnał do zatrzymania auta podaje tarczą lub ręką. Jeżeli widoczność jest gorsza, używa latarki ze światłem czerwonym albo tarczy ze światłem odblaskowym lub czerwonym. Policjant musi podać kierującemu stopień, imię i nazwisko oraz przyczynę zatrzymania. Kierowca może poprosić o okazanie legitymacji. Funkcjonariusz bez munduru powinien pokazać legitymację od razu - bez żądania. Policjant może wydać polecenie unieruchomienia silnika. W przypadkach uzasadnionych względami bezpieczeństwa lub uwarunkowanych charakterem kontroli może on polecić kierowcy lub pasażerowi opuszczenie pojazdu.
Kierowców mogą zatrzymywać także funkcjonariusze straży granicznej oraz organów celnych, uprawnieni do kontroli ruchu drogowego pojazdów. Mogą w tych działaniach wspierać policję nie tylko wobec kierujących, którzy przekraczają granicę Polski, oraz w strefie nadgranicznej, ale w całym kraju. Kontroli mogą także dokonywać strażnicy miejscy lub gminni. Mogą oni wydawać polecenia kierowcom, legitymować ich, a nawet karać za wykroczenia zarejestrowane np. fotoradarem. Takie prawa mają jednak tylko na obszarze miast lub gmin, przy czym muszą mieć upoważnienia do takich kontroli, wydane przez komendantów powiatowych lub miejskich policji. Funkcjonariusze muszą być umundurowani i posiadać oznakowany samochód.
Kontroli może także dokonywać straż leśna lub strażnicy parków. Jednak obszar ich działania ograniczony jest tylko do terenów lasów lub parków narodowych.
Uwaga! Przygotowywane już są przepisy, które umożliwią pieszym patrolom straży miejskiej, leśnej i funkcjonariuszom parków zatrzymywanie kierowcy do kontroli. Obecnie mogą to robić tylko ci, którzy posiadają oznakowany pojazd służbowy. Niewykluczone, że wejdą w życie jeszcze przed świętami.
PODSTAWA PRAWNA
• Art. 129-129f ustawy z 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2005 r. nr 108, poz. 908 z późn. zm.).
• Rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji z 18 lipca 2008 r. w sprawie kontroli ruchu drogowego (Dz.U. nr 132, poz. 841).